Phonics là phương pháp dạy trẻ đọc và viết tiếng Anh rất hiệu quả. Trẻ tiếp cận tiếng Anh theo hướng Extensive Reading thường sẽ học phonics trước để thông thạo các âm và cách ghép vần trong tiếng Anh rồi mới bắt đầu đọc sách. Vậy Phonics là gì và đóng vai trò như thế nào trong quá trình thực hiện Extensive Reading? Cùng Mầm tìm hiểu trong bài viết này nhé.
Phonics là gì?
Phonics (Ngữ âm) là mối liên hệ giữa các âm thanh (sounds) và các chữ cái biểu thị âm thanh đó (spellings). Một số âm được biểu thị bởi một chữ cái, ví dụ a, b, c, một số âm được biểu thị bởi nhiều chữ cái, ví dụ ai, ar. Trong bảng chữ cái tiếng Anh có 26 chữ cái tạo thành 44 âm. Tham khảo cách đọc 44 âm trong tiếng Anh ở đây.
Như vậy, phương pháp phonics dạy trẻ nhận biết các âm và ghép các âm để đánh vần một từ (sound blending). Ví dụ. Để đọc từ bat, trước tiên trẻ sẽ nhận biết âm biểu thị bởi chữ cái b, a, và t, sau đó học cách ghép 3 âm với nhau (blending) để đọc chữ bat. Tham khảo Making sounds into words để xem cách đọc ghép (blend) các âm để tạo thành một từ.
Không phải toàn bộ các từ trong tiếng Anh đều tuân theo quy luật phonics. Tuy nhiên, khi nắm được hết cách đọc phonics thì trẻ sẽ đọc được phần lớn các từ trong tiếng Anh.
Tại sao Phonics quan trọng?
Theo phương pháp học cũ, trẻ sẽ học từng từ mới và cách đọc từng từ riêng lẻ. Khi học theo phương pháp phonics, trẻ sẽ học các quy luật đánh vần trước để có thể tự đọc hầu hết các từ mới tiếng Anh. Đó là cách học đánh vần tương tự như cách đánh vần trong tiếng Việt. Như vậy có thể thấy, ngoại trừ một số từ đặc biệt có cách đánh vần không theo quy tắc nên cần học thuộc riêng, trẻ có thể tự đọc được các văn bản tiếng Anh dựa vào các quy tắc đánh vần chung. Nhờ đó, trẻ sẽ không có cảm giác bị quá tải vì phải học và phải ghi nhớ cách đọc quá nhiều từ mới.
Đã có nhiều nghiên cứu cho thấy phương pháp phonics là đem lại hiệu quả cao trong việc dạy trẻ đọc tiếng Anh. Một nghiên cứu của đại học St Andrews tại Scotland trong vòng 7 năm đã cho thấy phương pháp phonics đã dạy trẻ đọc rất thành công, đặc biệt là đối với những trẻ đọc chậm hoặc gặp khó khăn trong việc đọc. Chính phủ Anh cũng khuyến khích các trường mầm non và tiểu học ở Anh áp dụng phương pháp Phonics vào quá trình dạy đọc cho học sinh.
Khi nào trẻ nên bắt đầu học Phonics?
Ở các nước nói tiếng Anh, trẻ thường học phonics từ mẫu giáo đến lớp 2 (khoảng từ 4-8 tuổi). Đó là khi trẻ bản ngữ đã thông thạo nghe nói tiếng Anh và có vốn từ vựng tương đối phong phú nhưng hoàn toàn chưa biết mặt chữ. Tuy nhiên, trẻ ở Việt Nam ở độ tuổi này thường chưa có khả năng nghe nói tiếng Anh và chưa có vốn từ vựng phong phú. Vì vậy, cha mẹ ở Việt Nam có thể lựa chọn thời điểm cho con học phonics tùy vào thời điểm cho con làm quen với hoạt động nghe, nói, đọc truyện bằng tiếng Anh. Nếu trẻ làm quen với các hoạt động này sớm, cha mẹ hoàn toàn có thể cho con làm quen với phonics sớm từ 4 tuổi như trẻ bản ngữ. Nếu trẻ bắt đầu các hoạt động với tiếng Anh muộn hơn, cha mẹ có thể trì hoãn thời điểm học phonics để trẻ làm quen với ngôn ngữ tiếng Anh trước.
Tham khảo sách Phonics trong vườn nhà Mầm
Ba mẹ có thể tham khảo bộ sách Oxford Phonics World trong vườn nhà Mầm. Đây là bộ sách dạy phonics gồm có 5 level dành cho bé từ 4-6 tuổi. Bộ sách sẽ hướng dẫn trẻ nhận biết 26 chữ cái và toàn bộ 44 âm, cũng như cách ghép âm (blend) để đọc từ. Mầm sẽ tiếp tục update thêm nhiều sách về phonics. Ba mẹ và các bạn Mầm cùng đón đọc nhé!
Nguồn Mầm tham khảo: Learn to Read with Phonics: A Parent Guide